info@pergasvisa.com
موسسه حقوقی بین المللی پرگاس پارس

موسسه حقوقی بین المللی پرگاس پارس

شماره ثبت 44497

بهترین کشور برای گرفتن تخصص پزشکی

برخی از پزشکان پس از اتمام دوره تحصیل خود و دریافت مدرک پزشکی عمومی، به ادامه تحصیل در یکی از تخصص های پزشکی تمایل نشان می دهند و حتی برای این موضوع حاضر به جلای وطن هستند. همچنین برخی از آنان پس از اتمام دوره تحصیل پزشکی به کار در خارج از کشور می ‌اندیشند. در هر دو صورت این افراد باید مدارک تحصیلی پزشکی خود را در کشور مقصد معادل سازی نمایند تا بتوانند به ادامه تحصیل و گرفتن تخصص یا وارد شدن به بازار کار آن کشور به عنوان یک پزشک بپردازند. پیش از هر اقدامی بهتر است این عزیزان با شرایط کشورهای مختلف در زمینه گرفتن تخصص و کار در رشته پزشکی آشنا شده و بهترین کشور برای گرفتن تخصص پزشکی و کار در این رشته را که مناسب شرایط آنان است، برگزینند و سپس برای آن کشور اپلای نمایند.



به منظور انتخاب بهترین کشور برای گرفتن تخصص پزشکی، فاکتورهای زیادی باید مد نظر قرار گیرند. اولین مورد، میزان سهولت پروسه معادل سازی مدارک تحصیلی پزشکی در کشور مقصد است. دیگر مورد مقوله زبان است و بر این اساس فردی که قصد داشته باشد به ادامه تحصیل در مقطع تخصص و یا کار در نظام سلامت هر کشوری بپردازد، باید به زبان آن کشور تسلط بالایی داشته و مدرک زبان مورد نظر را ارائه نمایند از این رو به عنوان مثال برای افرادی که به زبان انگلیسی تسلط دارند، کشورهایی همچون انگلیس، آمریکا، کانادا، استرالیا و نیوزلند می توانند بهترین گزینه ها برای گرفتن تخصص پزشکی به حساب آیند. اما برای افرادی که به زبان آلمانی مسلط هستند و می‌توانند مدرک این زبان را ارائه کنند، بهترین کشور برای گرفتن تخصص پزشکی قطعاً از بین کشورهای آلمان، اتریش و سوئیس خواهد بود. شرایط بازار کار پس از تحصیل مقطع تخصص و همچنین میزان درآمد پزشکان در کشورهای مختلف نیز باید مورد مقایسه قرار گیرد تا فرد بتواند بهترین گزینه را برای خود انتخاب نماید. همچنین با توجه به اینکه این دوره ها در دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی کشورهای مختلف و مراکز درمانی و کلینیکال زیرمجموعه این دانشگاه ها برگزار می شود، رتبه و اعتبار دانشگاه های کشورها در زمینه علوم پزشکی نیز باید مد نظر قرار گیرد. در این مطلب به شرایط اصلی ترین کشورهای مورد نظر هموطنانمان جهت گرفتن تخصص پزشکی اشاره می نماییم تا این عزیزان با تطبیق شرایط این کشورها با شرایط خود، بهترین کشور برای گرفتن تخصص پزشکی که مناسب حال آنهاست را برگزینند.

 

گرفتن تخصص پزشکی در آمریکا

کشور آمریکا سالهاست که با داشتن بهترین دانشگاه های دنیا در زمینه علوم پزشکی، همواره یکی از گزینه های اصلی انتخاب بهترین کشور برای گرفتن تخصص پزشکی نیز به حساب می آید. علاوه بر این بازار کار رشته پزشکی در آمریکا نیز بسیار مناسب است و این افراد در این کشور از درآمد و سطح رفاه بسیار مناسبی برخوردارند. در رنکینگ دانشگاه های دنیا در زمینه تخصصی پزشکی که برای سال 2020 میلادی توسط موسسه معتبر کیو اس اعلام شده، 111 دانشگاه این کشور رتبه ای زیر 600 را به دست آورنده اند و بر این اساس، تعداد داوطلبان گرفتن تخصص پزشکی در آمریکا نیز سال به سال بیشتر می شود.

اما پروسه معادل سازی مدارک پزشکی در آمریکا بسیار سخت است. بخش اصلی پروسه ورود به دوره های تخصص پزشکی در آمریکا که در حقیقت آزمون ورودی این دوره ها به شمار می‌ رود، شرکت در آزمون USMLE می باشد و برای پزشکانی که دوره‌ های تحصیل پزشکی عمومی خود را در دانشگاههای کشورهایی به جز آمریکا و کانادا گذرانده‌ اند، برای احراز صلاحیت خود باید در این آزمون شرکت کنند. این در حالی است که افرادی که به تحصیل در کانادا و آمریکا در رشته پزشکی پرداخته باشند، بدون نیاز به معادل سازی و گذراندن این آزمون فارغ از تابعیت و ملیت شان می توانند در دوره های تخصص در آمریکا شرکت نمایند. از این رو فارغ التحصیلان ایرانی دانشگاه های این دو کشور بدون معادل سازی مدارک می توانند در این کشور مشغول به کار شده و یا در صورت داشتن شرایط، وارد دوره تخصص شوند. آزمون USMLE آمریکا چند مرحله ای است و خوشبختانه دو مرحله اول آن در کشورهای همسایه ما از جمله ترکیه و امارات متحده عربی نیز برگزار می شود و مرحله آخر آن به طور متمرکز در خاک کشور ایالات متحده برگزار می گردد و داوطلبان حتما باید برای شرکت در آن وارد خاک این کشور شوند.

مرحله اول آزمون USMLE آمریکا که شامل مباحث تئوری است، هفت مرحله آزمون تستی را در بر می گیرد که هر مرحله آن یک ساعت به طول می انجامد و البته به صورت کامپیوتری انجام پذیرفته و مواردی چون پاتولوژی، میکروبیولوژی، فیزیولوژی و آناتومی و ... را در بر می گیرد. در بین این مراحل ۴۵ دقیقه نیز فرصت استراحت به داوطلبان داده می شود.

اما مرحله دوم آزمون خود شامل دو بخش است و بخش اول آن شامل سوالات چند گزینه ای دانش بالینی است و ۳۱۸ سوال را در بر می‌ گیرد که بیشتر به مباحثی چون بیماری ها و عملکرد آنها، پیشگیری، جراحی و روانپزشکی می پردازد. بخش دوم مرحله دوم آزمون نیز شفاهی بوده و در طول روز امتحان؛ متقاضی باید ۱۲ بیمار را ارزیابی نماید و بیشتر به سنجش مهارت نحوه برخورد و ارتباط پزشک با بیمار در حین معاینه بالینی پرداخته می شود. در این قسمت تسلط فرد متقاضی به زبان انگلیسی اهمیت بالایی دارد.

مرحله سوم آزمون که به طور متمرکز در خاک کشور آمریکا برگزار می گردد، دو روزه بوده و به ارزیابی مهارت های مدیریتی متقاضی در خصوص معالجه بیمار تمرکز دارد. در اولین روز ۲۳۲ سوال تستی برای داوطلبان طرح می گردد و آزمون روز اول ۶ ساعت به طول می ‌انجامد و در روز دوم نیز که معمولاً آزمون ۹ ساعت است ۱۸۰ سوال تستی و بررسی ۱۳ مورد شبیه سازی شده مورد بحث امتحانی قرار می گیرد. پزشکانی که از پس این سه مرحله آزمون برآیند می توانند به کار به عنوان پزشک عمومی در آمریکا مشغول شده یا وارد دوره های آکادمیک برای گرفتن تخصص پزشکی در آمریکا شوند.

از اصلی ترین مزایای گرفتن تخصص پزشکی در آمریکا می توان به امکان دریافت حقوق حدود ۵۰۰۰ دلاری در دوره کارورزی اشاره نمود و در صورتی که فرد متقاضی پس از اتمام دوره تحصیل تخصص پزشکی در آمریکا قصد ماندن و کار در این کشور را نیز داشته باشد درآمد بسیار مناسبی در حدود حداقل ۲۰۰ هزار دلار در سال را پس از پایان دوره تخصص، کسب خواهد نمود که به همین علت می توان گفت هزینه بالای تحصیل در این کشور کاملاً توجیه اقتصادی دارد.

نکته مهم دیگر این است که پزشکان ایرانی اگر قصد دارند پس از اتمام دوره تخصص خود در آمریکا، به ایران بازگشته و در وطن خود مجوز کار به عنوان پزشک متخصص را دریافت کنند، باید تحصیل تخصص خود را در دانشگاهی در این کشور انجام دهد که مورد تایید وزارت بهداشت ایران باشد. خوشبختانه در لیست دانشگاه های مورد تایید وزارت بهداشت ایران برای سال تحصیلی 2021 2022، نام تعداد بسیار زیادی از دانشگاه های آمریکا نیز دیده می شود و از این نظر نیز دست پزشکان عزیز باز خواهد بود. در  آخرین رنکینگ دانشگاه های دنیا در زمینه تخصصی پزشکی که برای سال 2020 میلادی توسط موسسه معتبر کیو اس اعلام شده، برترین دانشگاه های کشور آمریکا عبارتند از:

۱.  مدرسه پزشکی دانشگاه هاروارد (رتبه 1 دنیا)

2.  دانشکده پزشکی دانشگاه استنفورد (رتبه 4 دنیا)

3.  دانشکده پزشکی دانشگاه جانز هاپکینز (رتبه 5 دنیا)

4.  مدرسه پزشکی پزشکی دیوید گفن دانشگاه کالیفرنیا در لوس آنجلس UCLA (رتبه 7 دنیا)

5. دانشکده پزشکی دانشگاه ییل (رتبه 9 دنیا)

6. مدرسه پزشکی دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو (رتبه 10 دنیا)

7. دانشکده پزشکی دانشگاه ام آی تی (رتبه 12 دنیا)

8. دانشکده پزشکی دانشگاه کلمبیا (رتبه 13 دنیا)

9. دانشکده پزشکی دانشگاه پنسیلوانیا (رتبه 15 دنیا)

10. دانشکده پزشکی دانشگاه دوک (رتبه 16 دنیا)

 

گرفتن تخصص پزشکی در کانادا

همانند اغلب کشورهای دنیا، پزشکی در کانادا نیز از رشته های پرطرفدار و مشاغل پردرآمد است و پزشکان به طور متوسط سالی 150 هزار دلار در این کشور درآمد دارند. از این رو ورود به دوره های تحصیل پزشکی در کانادا بسیار سخت و رقابتی است. دوره های تحصیل پزشکی عمومی در کشور کانادا براساس ویژگی ها و شرایط خاص هر دانشگاه، بین سه الی پنج سال به طول انجامیده و دانشگاه های بسیاری آن را ارائه می دهند اما با توجه به بالا بودن تعداد متقاضیان و محدودیت ظرفیت ها، تنها برخی از دانشگاه های کانادا نسبت به پذیرش دانشجویان بین المللی اقدام می نمایند.  دوره های رزیدنتی یا همان گرفتن تخصص پزشکی در کانادا بسته به نوع دوره ممکن است سه الی هفت سال به طول بیانجامد و عموما با حقوق همراه می باشد. بعنوان مثال طول دوره تخصص پزشکی خانواده در کانادا معمولا دو سال بوده که در سال سوم نیز داوطلبان در حوزه های مختلفی همچون فوریت های پزشکی، ‌اطفال، مراقبت از سالخوردگان و ... به فعالیت می پردازند و یا طول دوره تخصص پزشک داخلی چهار ساله می باشد و برخی از دوره های جراحی مانند جراحی قلب یا عمومی ۶ سال به طول می انجامند. همانند سایر کشورهای دنیا، به منظور گرفتن تخصص پزشکی در کانادا و یا دریافت مجوز کار پزشکی در این کشور برای افراد دارای سابقه، طی کردن پروسه معادل سازی مدارک پزشکی در کاناداست. در این پروسه، نظام پزشکی کشور کانادا می تواند توانایی های متقاضیان را ارزیابی نموده و در صورت لزوم دوره هایی را برای این دسته از افراد در نظر بگیرد. معادل سازی مدارک پزشکی در کانادا تنها توسط سازمان های مشخصی ارزیابی گشته و هر استان شرایط مخصوص به خود را دارد. مجوز کار پس از قبولی در آزمون های مربوطه و گذراندن دوره های ارزیابی، برای متقاضی صادر خواهد شد..

گرفتن تخصص پزشکی در کانادا بسیار دشوار بوده و باید در نظر داشت جدا از نوع تخصص انتخابی، هر استان نیز شرایط خاص خود را داشته که در مواردی ممکن است نیاز به اقداماتی بیشتر برای تایید مدارک پزشکی و یا قبولی در آزمون های مختلف دیگر باشد. متقاضیان تحصیل گرفتن تخصص پزشکی در کانادا که شهروند کانادا نبوده و یا تابعیت این کشور را ندارند، ه در برخی استان ها و یا دانشگاه ها تنها در صورتی درخواستشان بررسی خواهد شد که دارای یک حامی مالی دولتی و یا وابسته به دولت کشور خود و مورد تایید دانشگاه مقصد بوده و درخواست اخذ پذیرش مستقیما از جانب حامی مربوطه ارسال شود.

فارغ التحصیلان رشته پزشکی از کشوری به جز کانادا با عنوان IMG شناخته می شوند که این دسته از متقاضیان می بایست جهت گرفتن تخصص پزشکی در کانادا در ابتدا واجد شرایط شرکت در سرویس اخذ پذیرش رزیدنتی تخصصی پزشکی کانادا (CaRMS) باشند. بدین منظور دانشگاه محل تحصیل فرد متقاضی می بایست در فهرست دایرکتوری مدارس پزشکی جهان قرار داشته باشد. از دیگر شرایط تحصیل تخصص پزشکی در کانادا در هر رشته تخصصی و در هر دانشگاهی گذراندن و کسب حداقل نمره در آزمون های ارزیابی همکاری ملیNational Assessment Collaboration (NAC)  ،Medical Council of Canada Evaluating Examination (MCCEE) و یا Medical Council of Canada Qualifying Exam Part I است. حداقل نمره و باقی شرایط بر حسب رشته و دانشگاه متفاوت می باشد.

ارائه مدرک زبان آیلتس با نمره حداقل ۷ در زمان اپلای نیز از موارد ضروری به حساب می آید. بعد از اتمام دوره تخصص پزشکی در کانادا، فارغ التحصیلان می بایست در استان محل تحصیل به مدت ۳ الی ۵ سال  مشغول به کار شده تا بدین وسیله مجوز کار در استان های دیگر را دریافت نمایند.

تخصص های پزشکی بسیاری در نظام سلامت و سیستم آموزش پزشکی کشور کانادا وجود دارد که بر اساس نیازهای موجود در هر استان، ظرفیت هایی برای هر کدام در نظر گرفته شده و ورود به هر کدام بر اساس استان و بر اساس خود رشته شرایط خاصی را می طلبد. بر اساس داده های موجود، بیشترین ظرفیت ها مربوط به رشته پزشکی خانواده می باشد. بیهوشی، قلب و عروق، جراحی قلب، ایمنی شناسی، پزشکی مراقبتهای ویژه، پوست، رادیولوژی تشخیصی، پزشکی اورژانس، پزشکی خانوادگی، دستگاه گوارش، پزشکی داخلی، جراحی عمومی، آسیب شناسی عمومی/ بالینی، خون شناسی، بیوشیمی پزشکی، ژنتیک پزشکی، میکروبیولوژی پزشکی و بیماریهای عفونی، نفرولوژی، عصب شناسی، جراحی مغز و اعصاب، پزشکی هسته ای، زنان و زایمان، طب کار، چشم پزشکی، عمل جراحی ارتوپدی، گوش و حلق و بینی، اطفال، طب فیزیکی و توانبخشی، جراحی پلاستیک، روانپزشکی، بهداشت عمومی و داروهای پیشگیری، انکولوژی، روماتولوژی، اورولوژی اصلی ترین تخصص های پزشکی ارائه شده در دانشگاه های علوم پزشکی کانادا هستند.

 

گرفتن تخصص پزشکی در استرالیا

بسیاری استرالیا را بهترین کشور برای مهاجرت پزشکان می دانند. زیرا در این کشور بهترین شرایط کار و درآمد برای پزشکان عمومی و متخصص وجود دارد و از این رو بسیاری از پزشکان از سراسر دنیا، از جمله پزشکان ایرانی برای دستیابی به چنین مزایایی به مهاجرت به این کشور می اندیشند. می دانیم که مانند سایر نقاط دنیا پزشکان عمومی در صورتی که قصد کار در کشور استرالیا یا گرفتن تخصص پزشکی در استرالیا را داشته باشند، باید حتما مدارک تحصیلی خود را در این کشور معادل سازی نموده و صلاحیت خود را به نظام سلامت و سیستم آموزش پزشکی این کشور اثبات نمایند. بدین منظور این عزیزان باید در آزمون  AMC (Australian Medical Council) استرالیا شرکت نموده و مدرک پزشکی عمومی استرالیا و شماره نظام پزشکی استرالیا را اخذ نمایند. هزینه شرکت در آزمون AMC استرالیا که توسط انجمن پزشکی استرالیا  برگزار می گردد،۵۰۰ دلار استرالیا است.

 پس از اطمینان از تایید نام دانشگاهی که متقاضی دوره پزشکی عمومی خود را در آن گذرانده در لیست IMED یا سازمان جهانی آموزش پزشكی (International Medical Education Directory)، و داشتن مدرک زبان انگلیسی آیلتس حداقل ۷ (‌هر مهارت حداقل ۷) و یا مدرک جایگزین آن آزمون زبان OET (Ocuppational English Test) با کسب حداقل امتیاز B در هر مهارت، متقاضیان همان طور که ذکر شد باید آزمونAMC  استرالیا را با موفقیت پشت سر بگذارند که این آزمون دارای دو مرحله می باشد.  اولین مرحله این آزمون تئوری بوده و به صورت یک امتحان چهار گزینه ای (Multiple Choice Question) یا MCQ برگزار می شود و شامل سوالات مبانی پزشکی است که در صورت قبولی در مرحله اول، متقاضیان می توانند برای آزمون مرحله دوم ثبت نام نماید که این مرحله از آزمون AMC عملی بوده و در آن به بررسی مهارت های علمی و کلینیکال متقاضیان در محیط های درمانی پرداخته می شود.

شرکت در دوره های کارآموزی پزشکی  یا معادل آن منطبق با معیارهای شورای پزشکی استرالیا و دریافت شماره نظام پزشکی نیز دیگر شرط ورود به دوره های گرفتن تخصص پزشکی در استرالیاست. متقاضیان برای ورود به پوزیشن های تخصص پزشکی باید حتما 2 سال سابقه کار یا بیشتر داشته و امتیازاتی چون رزومه قوی، مقالات منتشر شده و ... را نیز ارائه نموده و در مصاحبه های حضوری نیز پذیرفته شوند.

در حقیقت مانند اغلب کشورهای انگلیسی زبان، دوره های تخصص پزشکی استرالیا به عنوان یک پوزیشن کاری محسوب شده و متقاضی در زمان رزیدنتی حقوق دریافت خواهد کرد. حدود دستمزد یک رزیدنت در استرالیا سالانه حداقل 73000 و حداکثر 87000 دلار می باشد که با در نظر گرفتن ساعات شیفت و اضافه کار این مبالغ می توانند حدود ۲۵ الی ۵۰ درصد افزایش یابند. از این رو بسیاری از هموطنانمان برای بهره مندی از این مزایای پرشمار، برای گرفتن تخصص پزشکی در استرالیا اپلای می کنند.

 

گرفتن تخصص پزشکی در سوئد

کشور سوئد نیز یکی دیگر از کشورهای مطرح در زمینه تحصیلات و تحقیقات علوم پزشکی به حساب می آید. 8 دانشگاه این کشور در رتبه بندی دانشگاه های دنیا در زمینه تخصصی علوم پزشکی که موسسه کیو اس برای سال ۲۰۲۰ اعلام کرده، موفق شده ‌اند رتبه ای در میان 600 دانشگاه برتر دنیا به خود اختصاص دهند. بهترین ‌دانشگاه این کشور در زمینه پزشکی، موسسه کارولینسکا می باشد که دانشگاه پنجم دنیا در زمینه علوم پزشکی محسوب می‌ شود و یکی از برترین دانشگاه های پزشکی سراسر جهان است. دانشگاه لوند و دانشگاه اوپسالا نیز دیگر دانشگاه های فوق ‌العاده مطرح کشور سوئد در زمینه علوم پزشکی هستند که رتبه ای بین ۵۱ تا ۱۰۰ را در میان دانشگاه ‌های دنیا در زمینه پزشکی از آن خود کرده ‌اند. دانشگاه گوتنبرگ، دانشگاه اومیا، دانشگاه لینشوپینگ، دانشگاه مالمو و دانشگاه اوربرو دیگر دانشگاه های برتر علوم پزشکی سوئد به شمار می روند. به منظور گرفتن تخصص پزشکی در سوئد، متقاضیان باید مدارک تحصیلات پزشکی عمومی خود را برای هیئت ملی بهداشت و رفاه کشور سوئد ارسال نمایند تا مدارکشان مورد بررسی قرار گرفته و مجوز شرکت در آزمون معادل سازی مدارک در این کشور برای آنان صادر گردد. در صورت موفقیت در پروسه معادل سازی مدارک و آزمون مربوطه، مجوز کار و ادامه تحصیل پزشکی در این کشور را دریافت می نمایند. طول دوره های تخصص پزشکی در سوئد ۵ سال است که البته در هر یک از ۶۳ تخصص پزشکی که در دانشگاه‌ های علوم پزشکی این کشور ارائه می ‌شوند، ممکن است کمی بیشتر یا کمتر باشد.

 

گرفتن تخصص پزشکی در انگلستان

می دانیم که انگلستان یکی از بهترین سیستم های بهداشت و درمان دنیا موسوم به NHS را داراست و به همین علت بسیاری از پزشکان و کارکنان نظام سلامت از سراسر دنیا و کشور عزیزمان ایران مشتاق کار در نظام سلامت این کشور هستند. همچنین این کشور بعد از آمریکا، معتبرترین دانشگاه های دنیا را در زمینه علوم پزشکی داراست که تعداد زیادی از آن ها رتبه های برتر را در زمینه تخصصی پزشکی در رنکینگ های بین المللی دارا هستند. در آخرین رتبه بندی اعلام شده توسط موسسه کیو اس برای سال 2020 میلادی در زمینه تخصصی پزشکی، 45 دانشگاه انگلیس در میان 600 دانشگاه برتر پزشکی دنیا جای گرفته اند. حتی در میان 10 دانشگاه برتر علوم پزشکی دنیا، نام 4 دانشگاه انگلستان دیده می شود که عبارتند از: دانشگاه آکسفورد (با رتبه 2)، دانشگاه کمبریج (با رتبه 3)، دانشگاه یو سی ال یا کالج لندن (با رتبه 8) و دانشگاه امپریال کالج لندن (با رتبه 10). از این رو اشتیاق به تحصیل پزشکی عمومی و گرفتن تخصص پزشکی در انگلستان نیز بسیار بالاست. چه برای کار در نظام سلامت این کشور و چه برای ورود به دوره های تخصص پزشکی، پزشکان عمومی که در این کشور تحصیل نکرده اند، باید مدارک تحصیلی خود را در این کشور معادل سازی نمایند.

نکته مهم این است که دوره های تخصصی تحصیلات تکمیلی در انگلستان جزء مدارک و مقاطع دانشگاهی نبوده و دانشگاه ها هیچ نقشی در آموزش تخصص پزشکی در انگلستان ندارند. در واقع تخصص پزشکی در انگلیس کار محسوب می شود، از این رو شهریه ای بابت این موضوع پرداخت نشده بلکه حتی در اکثر مواقع با توجه به شرایط دوره های آموزشِ ضمن خدمت، متقاضیان مبلغی را به عنوان دستمزد دریافت می نمایند. هر چند که شهریه ای بابت آموزش پرداخت نمی شود، با این حال هزینه هایی مانند هزینه ثبت نام در شورای عمومی پزشکی (CMG) General Medical Council  و هزینه شرکت در آزمون ها، کنفرانس ها و ... را می بایست متقاضی شخصا پرداخت نماید. البته برای آموزش های ضمن خدمت بودجه تحصیلی ای در نظر گرفته شده که بخشی از هزینه ها را پوشش می دهد. با این وجود، حقوق دریافتی این دسته از افراد به طور کامل هزینه های زندگی در انگلستان را پوشش می دهد. میزان دستمزد پزشکان متخصص در انگلستان از ۵۰۰۰۰ پوند در سال تا ۹۰۰۰۰ پوند در سال متغیر است.

بر اساس نظام آموزشی انگلیس، پس از اتمام تحصیلات پزشکی ۵ یا ۶ ساله و فارغ التحصیلی از مدارس پزشکی، دو مرحله آموزشی وجود دارد که اولین مرحله گذراندن دوره های کارآموزی دو ساله (Foundation program) بوده و در پی اتمام این دوره، متقاضی می تواند وارد دوره های گرفتن تخصص پزشکی در انگلستان شده که سال اول کارآموزی به منظور تکمیل دوره پزشکی و شرکت در آزمون PLAB و کارآموزی سال دوم جهت ورود به دوره های تخصص می باشد. برای تحصیل تخصص پزشکی در انگلستان پیش از هر چیزی به مجوز شورای عمومی پزشکیGMC  احتیاج بوده و برای آن تایید مدارک تحصیلی پزشکی و لزامیست. لازم به ذکر است اخذ مجوز صادره از GMC برای تمامی پزشکان فارغ التحصیل دانشگاه های انگلستان و نیز دانشگاه های بین المللی، ضروریست.

طول دوره های گرفتن تخصص پزشکی در انگلستان ( شامل دوره های آموزش پزشک خانواده یا GP) بر حسب نوع تخصص متفاوت می باشد. به عنوان مثال، به طور کلی دوره های پزشک خانواده یا همان GP سه سال و اکثریت دیگر تخصص ها حداقل ۵ سال به طول می انجامد. ورود به دوره های تخصص پزشکی می تواند به دو روش دوره های ناپیوسته(uncoupled) و دوره های پیوسته(run through) صورت پذیرد. برنامه های آموزشی نا پیوسته به دو مرحله تقسیم می شوند که در هر مرحله پزشکان می بایست درخواست شرکت در آن را جداگانه ارائه دهند. بسته به نوع تخصص، مرحله اول می تواند یک دوره ۲ یا ۳ ساله باشد که در آن به آموزش های اصلی پرداخته شده و مرحله دوم دوره ای سه ساله است که ورود به آن منوط به گذراندن مرحله اول می باشد. تخصص های غیرمستقیم و ناپیوسته شامل موارد زیر می باشد: کلیه شاخه های پزشکی داخلی ، اکثر تخصص های جراحی ، بیهوشی ، پزشکی فوریت ها و روانپزشکی. در برنامه های آموزشی پیوسته پزشکان تنها یک بار درخواست خود را ارائه داده و هر سال به طور خودکار وارد دوره بعدی شده تا به سطح نهایی دست یابند. از بین تخصص های مختلف مربوط به این دوره می توان به موارد زیر اشاره کرد: متخصص قلب و عروق، زنان و زایمان، چشم پزشکی، رادیولوژی، جراحی قلب و جراحی مغز و اعصاب.

پس از آن که پزشکان تمامی شرایط لازم و مورد نظر شورای عمومی پزشکی را احراز نمودند، به این دسته از افراد گواهی اتمام دوره Certificate of Completion of Training (CCT)   در تخصص انتخابی شان اعطا شده و ورود و ثبت نام در شورای عمومی پزشکی تخصص امکان پذیر می گردد.

یکی از شرایط تحصیل تخصص های پزشکی در انگلستان، شرکت در آزمون ارزیابی حرفه ای و زبانی Professional and Linguistic Assessment Board(PLAB) می باشد که به منظور ارزیابی توانایی، کارایی و دانش پزشکان متقاضی کار و یا متقاضی گرفتن تخصص پزشکی در انگلستان صورت می گیرد. این آزمون که چهار بار در سال و به زبان انگلیسی برگزار می شود، توسط شورای عمومی پزشکی بریتانیا نظارت شده و در کشورهایی به جز انگلستان نیز برگزار می گردد. تمرکز این آزمون بیشتر بر ارزیابی دانش پزشکی مانند فارماکولوژی، فیزیولوژی، آناتومی،‌ آمار و به کارگیری آن بوده ولی مرحله دوم این آزمون به جهت آزمون های بالینی آن، تنها در انگلستان و در مرکز ارزیابی بالینی در منچستر برگزار می شود. این آزمون بیشتر به ارزیابی مهارت های بالینی پزشک و مهارت های عملی و توانایی گرفتن شرح حال از بیمار می پردازد.

بعد از قبولی در این آزمون ها و ثبت نام در شورای عمومی پزشکی، تحویل مدارک تحصیلی پزشکی و باقی مدارک لازم از جمله مدرک زبان آیلتس با نمره حداقل ۷ به این شورا و نهایتا کسب تاییدات از جانب آن ها، شماره نظام پزشکی برای پزشک متقاضی صادر شده که می تواند از این پس اقدام به ادامه تحصیل در انگلیس و یا کار در این کشور نماید.

 

گرفتن تخصص پزشکی در آلمان

آلمان نیز از کشورهای صاحب نام در زمینه پزشکی به شمار می رود و این کشور را نیز می توان از کاندیداهای انتخاب بهترین کشور برای گرفتن تخصص پزشکی نیز محسوب می شود. 33 دانشگاه این کشور در سال 2020 در زمینه تخصصی پزشکی رتبه ای در بین 600 دانشگاه برتر دنیا به خود اختصاص داده اند. دوره های تحصیل پزشکی عمومی در آلمان شش سال به طول می انجامد که با یک دوره ۴۸ هفته ای  آموزش عملی همراه می باشد. بعد از اتمام این دوره، فارغ التحصیلان مدرک پزشکی خود (M.D. - Diplom in Medizin) را به همراه مجوز و تاییدیه پزشکی (Approbation) دریافت می نمایند. با اخذ این تاییدیه، تحصیل تخصص پزشکی در آلمان برای آن دسته از افرادی که تحصیل پزشکی خود را در این کشور گذرانده اند کار چندان دشواری نخواهد بود.

دوره های در نظر گرفته شده برای گرفتن تخصص پزشکی در آلمان به صورت بالینی بوده و مدرک پزشکِ متخصص و یا همان “Facharzt” توسط بیمارستان های دانشگاهی (Universitätsklinikum)، بیمارستان‏های آموزشی آکادمیک (Akademisches Lehrkrankenhaus) و  بیمارستان‏های خصوصی (Privat) و نظام پزشکی آن منطقه صادر می شود. پزشکان ایرانی که بعد از اتمام این دوره ها قصد بازگشت به ایران را داشته باشند می بایست به این نکته توجه نمایند که برای ارزشیابی و تایید مدارک دریافتی توسط وزارت بهداشت ایران، حتما باید تخصص پزشکی خود را در بیمارستان های دانشگاهی و یا بیمارستان های آموزشی آکادمیک مورد تایید وزارت بهداشت ایران گذرانده باشند. در طول دوره گرفتن تخصص پزشکی در آلمان در یکی از این مراکز، پزشکان متقاضی، تحت نظارت پزشکان و جراحان ارشد به صورت تمام وقت در حوزه تخصصی مورد نظرشان مشغول به کار شده و معمولا مبلغی را به عنوان حقوق دریافت می نمایند.

داشتن مدرک دانشنامه پزشکی، پروانه مطب و سابقه کار در کشور مبدا و هم چنین داشتن مدرک زبان آلمانی حداقلB2 و البته در برخی ایالت ها مدرک زبان آلمانی C1 بخشی از شرایط لازم برای تحصیل تخصص پزشکی در آلمان می باشد. مانند سایر کشورهای دنیا، از دیگر شرایط مهم گرفتن تخصص پزشکی در آلمان نیز معادل سازی مدرک پزشکی عمومی می باشد. گرفتن تخصص پزشکی در آلمان برای آن دسته از افرادی که تحصیل خود را در این کشور گذرانده اند، کار دشواری نمی باشد اما در صورتی که متقاضیان گرفتن تخصص پزشکی در آلمان، مدرک تحصیل پزشکی خود را در کشوری به غیر از کشورهای اتحادیه اروپا، نروژ، لیختن اشتاین و یا سوئیس دریافت نموده باشند، برای اخذ این تاییدیه نیاز به معادل سازی مدارک پزشکی در آلمان دارند. در صورتی که هیئت پزشکی تشخیص دهد که تحصیلات پیشین پزشکی متقاضی، معادل با تحصیلات پزشکی در آلمان نبوده، متقاضی می بایست نسبت به معادل سازی مدارک پزشکی در آلمان و شرکت در آزمون Kenntnisspruefung اقدام نماید. لازم به ذکر است در صورتی که حتی مدارک پزشکی متقاضی معادل تحصیلات آلمانی نباشد وی می تواند به مدت دوسال با مجوز پزشکی موقت به عنوان پزشک مهمان و البته بدون دریافت حقوق مشغول به کار شود. با این حال می بایست در طول این مدت نسبت به ارزیابی مدارک و شرکت در آزمون مذکور اقدام نموده و پس از قبولی در این آزمون مجوز و تاییدیه پزشکی خود را دریافت نماید.

امکان گرفتن تخصص پزشکی در آلمان با حقوق تنها زمانی امکان پذیرست که فرد متقاضی موفق به اخذ معادل سازی شود. میزان حقوق دریافتی رزیدنتهای پزشکی در آلمان، بسته به محلی که در آن دوره رزیدنتی خود را می گذرانند، از ۴۰۰۰ تا  ۶۰۰۰ یورو بدون کسر مالیات متغیر می باشد.

 

گرفتن تخصص پزشکی در اتریش

اتریش نیز از دیگر گزینه های اصلی انتخاب بهترین کشور برای گرفتن تخصص پزشکی به حساب می آید.  تحصیل پزشکی عمومی در اتریش شش سال زمان می برد که برخی از فارغ التحصیلان، بعد از اتمام این دوره تصمیم به انجام امور تحقیقاتی گرفته و برخی دیگر به دنبال گرفتن تخصص پزشکی در اتریش هستند. دانشگاه های دولتی اتریش مانند دانشگاه علوم پزشکی وین، ‌ دانشگاه علوم پزشکی گراتس و دانشگاه علوم پزشکی اینسبروک و چند دانشگاه خصوصی مانند دانشگاه پاراسلسوس سالزبورگ، دوره های پزشکی را در این کشورارائه می دهند که پس از اتمام این دوره به فارغ التحصیلان عنوان doctor medicinae universae“” و یا به طور خلاصه Dr.med.univ.” ” اعطا می شود. دانشگاه علوم پزشکی وین که رتبه ای بین 51 تا 100 را در زمینه تخصصی پزشکی به خود اختصاص داده، بهترین دانشگاه علوم پزشکی این کشور به شمار می رود. افراد متقاضی گرفتن تخصص پزشکی در اتریش باید درخواست خود را شخصا به بخش تخصصی مربوطه در بیمارستان دانشگاهی مورد نظر ارائه دهند. سوابق و تجربیات متقاضی بر اساس رزومه کاملا مشخص بوده، ولی جهت آشنایی با توانایی های فردی و شخصیتی افراد، مصاحبه ای صورت خواهد گرفت تا اساتید بتوانند امکان حضور درخواست دهنده را در تیم خود بررسی نمایند. اما در نظر داشتن این نکته ضروریست که متقاضیان بین المللی قبل از درخواست برای ورود به دوره های تخصص پزشکی در اتریش می بایست در ابتدا نسبت به معادل سازی مدارک تحصیلی خود و دریافت اجازه کار در این کشور اقدام نمایند. از شرایط کلی معادل سازی مدارک در اتریش می توان به ارائه مدارک تحصیلی پزشکی و دانش زبان آلمانی در حد لازم اشاره نمود. البته باید در نظر داشت که اتریش آزمون جداگانه ای را برای ارزیابی زبان تخصصی پزشکی آلمانی متقاضیان برگزار می نماید که در صورت قبولی و تکمیل باقی مدارکِ درخواستی، اجازه کار در اتریش به عنوان پزشک عمومی دریافت خواهد شد. ضمنا در خصوص متقاضیان بین المللی داشتن حداقل سه سال سابقه کاری برای ورود به دوره تخصص پزشکی در اتریش ضرورریست.

این دوره ها بستگی به نوع رشته تخصصی، بین ۴ تا ۶  سال به طول می انجامد و شامل سه بخش مجزا ست. اولین بخش، مربوط به آموزش های ۹ ماهه پایه پزشکی تخصصی یا Basisausbildung بوده که تقریبا برای تمام دستیاران پزشکی مشابه بوده و شامل شیفت شب و شیفت آخر هفته نیز می باشد. در این دوره متقاضیان می بایست حداقل در یک بخش جراحی و ترمیمی حضور یابند که مدت حضور در هر بخش نباید کمتر از سه ماه باشد. دوره بعدی که به نام Grundausbildung می باشد به آموزش های اصلی و کلی بهداشت عمومی پرداخته و ۳۶ ماه به طول می انجامد. در این دوره داوطلبان به اموری چون نظارت اپیدمیولوژیک، کنترل بیماری های عفونی، ارزیابی سیستم های بهداشتی، برنامه ریزی مراقبت های بهداشتی و غیره می پردازند. آخرین دوره که ۲۷ ماه زمان می برد به نام Schwerpunktausbildung شناخته می شود که آموزش های این دوره تخصصی بوده و در این دوره داوطلبان می بایست سه دوره دلخواه را انتخاب نموده که هرکدام ۹ ماه زمان خواهد برد. در طول دوره متقاضیان می توانند در بیمارستان های متفاوت حضور یافته و یا تنها در یک بیمارستان خاص این دوره را طی نمایند.  بعد از تکمیل هر دوره به داوطلبان گواهی نامه ای اعطا شده و در نهایت، داوطلبان می بایست در آزمون تخصص پزشکی در اتریش که یک مصاحبه شفاهی در مقابل هیئت متخصصین است شرکت نمایند. تخصص های بسیاری در اتریش ارائه می شوند که برخی از آن ها عبارتند از : تخصص های پوست، زنان و زایمان، کودکان و اطفال،‌ آنکولوژی کودکان،‌ رادیولوژی و پزشکی هسته ای، رادیو تراپی، بیهوشی، مغز و اعصاب، ارتوپدی، قلب و عروق، دستگاه گوارش، غدد، ‌روماتولوژی، خون شناسی، عصب شناسی،‌ بیماری های عفونی، ارولوژی، روانپزشکی و ... . از میان تخصص های گفته شده که امکان تحصیل در اتریش در آن ها برای داوطلبان مهیاست، دوره های انکولوژی، کاردیولوژی، ارتوپدی و پزشکی ورزش، عصب شناسی و توانبخشی در سطح بسیار بالایی ارائه می گردند.

بعلت به مناسب بودن شرایط تحصیل تخصص های پزشکی در اتریش، تعداد کثیری از پزشکان بین المللی از جمله پزشکان ایرانی تمایل به تحصیل تخصص پزشکی در اتریش را دارند، از این رو لازم است در خصوص دستمزدهای این دسته از افراد نیز اطلاعاتی ارائه گردد. دستمزد پزشکان متخصص تحت آموزش در سال های اول تا سوم با توجه به بیمارستان ها و مناطق مختلف متفاوت بوده، اما می توان در مجموع انتظار حقوق پایه ای بین ۳۰۰۰ یورو الی ۴۰۰۰ یورو را بدون در نظر گرفتن شیفت های شبانه داشت و باید در نظر داشت که بر اساس قوانین این کشور، در یکسال برای ۱۴ ماه پرداخت می گردد.

 

گرفتن تخصص پزشکی در روسیه

می دانیم که تحصیل پزشکی در روسیه در سال های اخیر به علت مناسب بودن شرایط این کشور برای دانشجویان ایرانی به ویژه شهریه نسبتا پایین دانشگاه های این کشور بسیار مورد توجه قرار گرفته و جوانان ایرانی استقبال فراوانی از دوره های تحصیل رشته های علوم پزشکی در این کشور می نمایند. بسیاری از پزشکان کشورمان نیز برای گرفتن تخصص پزشکی در روسیه مشتاقند، زیرا اعتبار بین المللی دانشگاه های علوم پزشکی این کشور که با داشتن مراکز درمانی و کلینیک های مجهز و مدرن، پوزیشن های تخصص های مختلف پزشکی را ارائه می دهند، بسیار بالاست. حتی 6 مورد از دانشگاه ‌های این کشور در رده بندی دانشگاه های دنیا در زمینه تخصصی علوم پزشکی که در سال ۲۰۲۰ توسط موسسه کیو اس ارائه شده، موفق شده ‌اند در بیش از ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا رتبه اول را از آن خود نمایند. بهترین دانشگاه های علوم پزشکی این کشور که دوره های گرفتن تخصص پزشکی در روسیه نیز در آن ها و بیمارستان های تحت نظارت آنها ارائه می گردد، عبارتند از: دانشگاه ایالتی لومونوسوف مسکو، دانشگاه ایالتی سن پترزبورگ، دانشگاه تحقیقات ملی پزشکی پیراگوف، دانشگاه پاولوف، دانشگاه سچینوا و دانشگاه ایالتی نووسیبیرسک.

تمامی دوره های تحصیلات تکمیلی در دانشگاه های علوم پزشکی ایالتی روسیه به زبان روسی و انگلیسی ارائه می شوند که زبان این دوره ها طبق برنامه ریزی وزارت بهداشت و وزارت علوم فدراسیون روسیه تعیین می گردد. مدت زمان دوره های تحصیلات تکمیلی و رزیدنتی بالینی برای دوره های جراحی ۳ سال و غیر جراحی ۲ سال می باشد. البته در بعضی از دوره های تحصیلات تکمیلی مانند رادیولوژی و درماتونورولوژی که دانشجویان ارتباط زیادی با بیماران ندارند لازم نیست زبان روسی را بیاموزند.

 

گرفتن تخصص پزشکی در سوئیس

سوئیس به عنوان یکی از کشورهایی که سطح رفاه اجتماعی در آن بسیار مناسب است نیز از گزینه های انتخاب بهترین کشور برای گرفتن تخصص پزشکی به حساب می آید.در این کشور نیز، مانند سایر کشورهای دنیا بسیاری از متقاضیان که دوره پزشکی عمومی خود را در کشورهای دیگر گذرانده و قصد دارند به گرفتن تخصص پزشکی در سوئیس بپردازند، برای ورود به دوره های تخصص در این کشور، ابتدا پروسه معادل سازی مدرک پزشکی عمومی در سوئیس را با موفقیت بگذرانند. البته شرایط معادل سازی مدرک پزشکی برای فارغ التحصیلان دانشگاه های کشورهای عضو اتحادیه اروپا با سایرکشورها کاملا متفاوت است. به علت وجود سیستم یکپارچه استاندارد آموزشی که در کلیه کشورهای عضو اتحادیه اروپا مورد استفاده است و این کشورها عضو کنوانسیون بولونیا هستند، افرادی که در کشورهای فوق تحصیل کرده باشند، برای ادامه تحصیل و گرفتن تخصص پزشکی در سوئیس نیاز به معادل سازی مدارک پزشکی عمومی خود ندارند و مدارکشان مستقیما مورد تایید قرار می گیرد. اما افرادی که در کشورهای خارج از اتحادیه اروپا از جمله ایران به تحصیل پزشکی عمومی پرداخته باشند، باید حتماً برای ورود به دوره های تخصص پزشکی در سوئیس معادل سازی مدارک خود را انجام دهند. سازمان MEBEKO واقع در شهر در برن، مسئول رسیدگی به معادل سازی مدارک پزشکی داوطلبان کار و ادامه تحصیل در سوئیس به شمار می رود و مشتاقان تحصیل تخصص پزشکی در سوئیس به مانند افرادی که قصد کار پزشکی در سوئیس را دارند باید مدارک تحصیلی و سوابق کاری خود را به این سازمان ارائه نمایند و و سپس در آزمون های معادل سازی مدارک پزشکی در سوئیس شرکت نموده و البته برای ورود به بازار کار دوره کارورزی را نیز بگذرانند.

امکان گرفتن تخصص پزشکی در سوئیس یا دوره های رزیدنتی در سوییس در بسیاری از دانشگاه‌ های معتبر این کشور وجود دارد. بهترین دانشگاه های پزشکی این کشور به ترتیب دانشگاه بازل، دانشگاه ژنو و دانشگاه زوریخ می باشند که هر سه در میان دانشگاه های پزشکی دنیا در سال 2020 در رتبه بندی موسسه کیو اس، رتبه ای بین 51 تا 100 را از آن خود کرده اند. دانشگاه برن و دانشگاه لوزان نیز حائز رتبه ای بین 101 تا 150 در میان دانشگاه های دنیا در زمینه پزشکی بوده اند. همچنین دانشگاه فریبورگ نیز دیگر دانشگاه مطرح این کشور است که در میان دانشگاه های علوم پزشکی دنیا رتبه ای بین 501 تا 550 را از آن خود کرده است.

نکته مهم دیگری که باید در نظر گرفته شود چند زبانه بودن کشور سوئیس است. در اکثر نقاط آن زبان آلمانی، در بخشی کمتری از آن زبان فرانسوی، و در بخش بسیار کوچکی از آن زبان ایتالیایی تکلم می‌ شود و طبیعتاً تحصیل در دانشگاه‌ های مناطق مختلف این کشور نیز به همین زبان ها بسته به منطقه ای که دانشگاه در آن قرار دارد، صورت می گیرد. برای شرکت در دوره های تحصیل تخصص پزشکی در سوئیس که در دانشگاه های علوم پزشکی، بیمارستان ها، و کلینیک های این کشور برگزار می ‌شود، در اکثر آنان تسلط به زبان آلمانی و ارائه مدرک زبان آلمانی در سطح  B2 لازم می باشد. البته اگر افرادی قصد داشته باشند در بخش ‌های فرانسوی زبان نیز به تحصیل تخصص پزشکی در سوئیس بپردازند مدرک زبان فرانسه در سطح B2 نیز می تواند برای آنان به کار آید.

متخصصان رشته های مختلف پزشکی در سوئیس می توانند از حقوق و مزایای بسیار عالی برخوردار شوند، بدین ترتیب که یک پزشک در حین گذراندن دوره کارورزی خود حقوق پایه ای حدود 6900 فرانک سوئیس معادل 7045 دلار آمریکا را به صورت ماهانه دریافت می کند. البته برای کار در روزهای تعطیلی شنبه و یکشنبه نیز پزشکان در دوره کارورزی چیزی حدود 47 فرانک سوئیس دریافت می کنند. دستمزد آنان برای گذراندن هر شیفت شب در روزهای وسط هفته چیزیحدود 47 فرانک سوئیس می باشد. با در نظر گرفتن مجموع این موارد به طور میانگین کل حقوق دریافتی پزشکان در حین گذراندن دوره کارورزی در سوئیس چیزی حدود 7080 فرانک سوئیس یعنی بیش از 7140 دلار آمریکا می باشد که در مقایسه با سایر کشورها رقمی کاملا چشمگیر به حساب می آید. طول دوره های تحصیل تخصص پزشکی در سوئیس به طور متوسط شش سال است که البته تقریباً اکثر آن به صورت کشیک و بالینی و در بیمارستان یا کلینیک های درمانی وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی این کشور طی می ‌شود.

 

گرفتن تخصص پزشکی در هلند

کشور زیبای هلند در قلب اروپا را نیز می توان یکی دیگر از گزینه های انتخاب بهترین کشور برای گرفتن تخصص پزشکی دانست. دانشگاه های این کشور و بیمارستان‌ های آموزشی تحت نظارت آنها از رتبه ه‌ای بین ‌المللی بسیار مناسبی برخوردارند و به این جهت سطح آموزش ‌ها در آنها بسیار بالاست. اما برای ورود به دوره های گرفتن تخصص پزشکی در هلند حتماً باید تحصیل مقطع قبلی داوطلبان به تایید نظام سلامت این کشور رسیده باشد. از این رو افرادی که در خود کشور هلند و سایر کشورهای اروپایی عضو کنوانسیون بولونیا به تحصیل پزشکی عمومی پرداخته باشند، مدارکشان در این کشور مورد تایید است و نیازی به معادل سازی مدارک ندارند. اما افرادی که در سایر نقاط دنیا مدرک پزشکی عمومی گرفته اند باید حتماً مدارک خود را در این کشور معادل سازی نمایند که این امر با شرکت در یک آزمون تئوری و یک آزمون عملی و بالینی همراه است و در نهایت افرادی که از پس این آزمون ها برآیند، می توانند با گذراندن یک دوره کارورزی، هم مجوز کار در نظام سلامت هلند را به دست آورند و هم اجازه ورود به دوره های گرفتن تخصص پزشکی در هلند را کسب نمایند. بهترین دانشگاه های این کشور که ارائه دهنده دوره های گرفتن تخصص پزشکی در هلند هستند، دانشگاه آمستردام و دانشگاه اراسموس روتردام می ‌باشند که در رتبه بندی موسسه کیو اس در زمینه تخصصی پزشکی در سال ۲۰۲۰، به ترتیب رتبه های ۳۰ و ۳۷ دانشگاه های دنیا را از آن خود کرده اند. دانشگاه لایدن، دانشگاه ماستریخت، دانشگاه خرونینگن، دانشگاه اوترخت و دانشگاه رادبود نیز دیگر دانشگاه های مطرح این کشور در زمینه پزشکی هستند که بسیاری از هموطنان عزیزمان نیز مشتاق تحصیل پزشکی عمومی و همچنین گرفتن تخصص پزشکی در این دانشگاه ها می باشند.

 

در پایان لازم به ذکر است جهت دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه اخذ پذیرش تحصیل تخصص های پزشکی در کشورهای مختلف و تعیین وقت مشاوره می توانید با شماره موسسه مهاجرتی پرگاس پارس در ساعات اداری تماس حاصل فرموده یا فرم مشاوره را تکمیل فرمایید:

021-88662180

فرم مشاوره

اینستاگرام ماکانال ما

  • بهترین کشور برای گرفتن تخصص پزشکی
  • بهترین کشورها برای گرفتن تخصص پزشکی
  • بهترین کشور برای تحصیل تخصص پزشکی



مطالب مرتبط

طراحی سایت و سئو توسط بهار آرام
Top